اصطلاح "یقهسفید" به کارمندانی اطلاق میشود که در ادارات، دفاتر و بانکها کار میکنند.
به گزارش وکالت دات اینفو به نقل از خبرنگار حقوقی قضایی باشگاه خبرنگاران ، به عبارت دیگر منظور از یقهسفیدها همان کارمندان اداری و دفتری می باشد که به مجموعهای از فعالیتهای غیرقانونی که کارمندان در محل کار در راستای منفعتطلبی خودشان مرتکب میشوند، جرائم یقهسفیدها گفته میشود.
محمد رسولی حقوقدان و وکیل دادگستری با ارسال یادداشتی به باشگاه خبرنگاران، مقوله جرم یقه سفیدها را تشریح کرده که در ادامه میخوانید.
جرم یقه سفیدها
در ادبیات جرمشناسی به آن دسته از جرایمی که افراد متعلق به طبقات بالای جامعه (یعنی افرادی که از نظر سیاس، اقتصادی یا اجتماعی صاحب نفوذ هستند) مرتکب میشوند به اعتبار وضع ظاهری آراسته آنها «جرم یا بزهکاری یقه سفیدها» نامیده میشود.
جرمشناسان غالبا جرائم ارتکابی توسط اشخاص متعلق به اقشار مرفه اجتماع را به عنوان «جرایم یقه سفید» طبقه بندی میکنند. جرایم یقه سفید در اغلب موارد در جریان شغل و حرفه این اشخاص واقع میشوند. به این ترتیب جرایمی مثل جعل اسناد، ارتشاء، اختلاس در زمره «جرایم یقه سفیدها» قرار میگیرند.
بنابه اعتقاد جرمشناسان در بزهکاری یقه سفیدها که پولشویی هم از جمله آنها میباشد، رقم سیاه بزهکاری نسبتا بالاست. رقم سیاه در اینجا منظور آن مقدار و میزان از جرایمی است که صورت میگیرد و به وقوع میپیوندد ولی آمار دقیق و مشخص آن معین نیست.
این جرم وقتی هم که توسط افراد به اصطلاح یقه سفید انجام میشود، به جهت ظاهر آن افراد و نیز موقعیت اجتماعی که معمولاً این افراد دارند، کمتر در معرض بروز و ظهور قرار میگیرند و کشف میشوند. از همین رو به نظر میرسد باید این دسته از جرایم به ویژه آن بخش که تحت عنوان پولشویی قرار میگیرند، زاید باشند. با توجه به طبیعت و ماهیت برخی از جرایم، ارقام سیاه (بزهکاری پنهان) در آنها بسیار بالا میباشد، جرم پولشویی نیز به لحاظ طبیعت خاص خود و به ویژه به جهت عدم تمایل موسسات مالی و اعتباری و سایر اشخاص حقیقی و یا حقوقی به افشاء آن، دارای ارقام سیاه بالا میباشد.
همچنین صادق سلیمی در مقاله مجرمین یقه سفید و سیاست کیفری ایران می نویسد: مجرمین یقه سفید کسانی هستند که با سوء استفاده از موقعیت و نفوذ اداری خود مرتکب جرایم سودآور غیرخشن می شوند. مهمترین مصادیق جرایم ارتکابی مجرمین یقه سفید عبارتند از: کلاهبرداری، فساد مالی (شامل ارتشاء)، جرایم کاری و استخدامی، جرایم مربوط به نقض حقوق مصرف کنندگان، جرایم مربوط به مواد غذایی و دارویی، جرایم زیست محیطی، جرایم رایانه ای و جرایم گمرکی. برخی از جرایم یقه سفیدی بزه دیده مستقیم دارند و برخی بزه دیده مستقیم ندارند ولی به هر حال جامعه و اعضای آن بزه دیده واقع می شوند. از این رو، کلیه افراد جامعه باید تشویق به همکاری در مقابله با این جرایم شوند و به اندازه کافی تحت حمایت قانونی واقع شوند. در ایران بیشتر مصادیق جرایم یقه سفیدی جرم انگاری شده ولی تناسب لازم در مقام مقایسه بین مصادیق مختلف این جرم با توجه به آثار آنها صورت نگرفته است.