تأمین اجتماعی شهروندان

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی وکالت دات اینفو ، دولت‏ موظف‏ است‏ طبق‏ قوانین‏ از محل‏ درآمدهای‏ عمومی‏ و درآمدهای‏ حاصل‏ از مشارکت‏ مردم‏، خدمات‏ و حمایت‌های‏ مالی‏ فوق‏ را برای‏ یک‏ یک‏ افراد کشور تأمین‏ کند. علاوه بر این٬ حق بر تأمین اجتماعی جزو حقوق بشری محسوب می‌شود.

بر همین اساس تأمین اجتماعی را می‌توانیم حمایتی برای مقابله با پریشانی اقتصادی و اجتماعی به واسطه قطع یا کاهش چشمگیر درآمد بر اثر بیماری، بارداری، حادثه ناشی از کار، بیکاری، سالمندی و مرگ دانست. در نتیجه نقش دولت در تأمین این حق شهروندان بسیار پررنگ است و کوشش و همکاری دولت برای جبران خسارات حوادث و اتفاقات اجتماعی با توجه به امکانات خود به تبعیت شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه ضروری محسوب می‌شود.
با همه این تفاسیر در کشور ما عنوان سازمان تأمین اجتماعی باعث شده است که با شنیدن عنوان حق بر تأمین اجتماعی٬ فعالیت‌های این سازمان به ذهن متبادر شود، در حالی که دایره این حق بسیار گسترده‌تر از فعالیت‌های سازمان تأمین اجتماعی است. اما به هر حال فعالیت‌های این سازمان هم در تحقق این حق تأثیر فراوانی خواهد داشت.

قوانین مرتبط با حق تأمین اجتماعی

قانون تأمین اجتماعی مصوب 54/03/04 : این قانون شامل موضوعاتی مثل مأخذ احتساب حق بیمه و نحوه وصول آن٬ مقررات حمایتی در وضعیت حوادث٬ بیماری‌ها و بارداری٬ مقررات حمایتی در فرض از کارافتادگی٬ بازنشستگی٬ مرگ٬ ازدواج و عائله‌مندی و مقررات کلی راجع به کمک‌ها است.
 
- قانون بیمه اجباری کارگران ساختمانی مصوب 1352
- قانون راجع به برقراری مستمری درباره بیمه‌شدگانی که به علت همکاری با نیروهای مسلح شهید یا معلول شده یا می‌شوند مصوب ۱۳۶۰
- قانون برقراری حقوق وظیفه و از کارافتادگی عائله تحت تکفل جانبازان و شهدای انقلاب اسلامی ایران و جنگ تحمیلی و پرداخت حقوق و مزایای مجروحین جنگ تحمیلی و انقلاب اسلامی مصوب 1361
- قانون راجع به خدمت نیمه‌وقت بانوان مصوب 1362
- قانون نحوه اجرای قانون مربوط به خدمت نیمه‌وقت بانوان مصوب 1364
- قانون نقل و انتقال حق بیمه یا بازنشستگی مصوب 1365
- قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی دستگاه‌های دولتی مصوب 1366
- قانون بیمه بیمکاری مصوب 1369
- قانون کار مصوب 1369
- قانون نظام هماهنگ حقوق بازنشستگی و وظیفه
- قانون بیمه همگانی خدمات درمانی کشور
- قانون اصلاح قوانین و مقررات بازنشستگی و وظیفه
- قانون بیمه بازنشستگی فوت و از کارافتادگی بافندگان قالی٬ قالیچه گلیم و زیلو
- قانون بیمه رانندگان حمل‌ و نقل بار و مسافر بین شهری
- قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی
- قانون بیمه انفرادی بیماران دیابتی و صعب‌العلاج
- قانون بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت
- قانون مدیریت خدمات کشوری
- قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی
- قانون پرداخت مستمری به فرزندان زنان متوفی مشمول قانون تأمین اجتماعی و سایر صندوق‌های بازنشستگی

در ادامه باید اشاره نمود که یکی از آخرین و مهمترین قوانینی که به حق شهروندان بر تأمین اجتماعی پرداخته است قانون برنامه پنجم توسعه است. این قانون در این حوزه تکالیف متعددی را برعهده دولت قرار داده است که باید تا سال 1394 یعنی سال پایانی اجرای برنامه پنجم توسعه به اجرا در آید. در ادامه به بررسی یکی از این تکالیف می‌پردازیم.

مطابق بند (ب) ماده 34 قانون برنامه پنجم توسعه : به منظور تحقق شاخص عدالت در سلامت و کاهش سهم هزینه‎های مستقیم مردم به حداکثر معادل 30 درصد هزینه‎های سلامت، ایجاد دسترسی عادلانه مردم به خدمات بهداشتی درمانی، کمک به تأمین هزینه‎های تحمل‎ناپذیر درمان، پوشش دارو، درمان بیماران خاص و صعب‎العلاج، تقلیل وابستگی گردش امور واحدهای بهداشتی درمانی به درآمد اختصاصی و کمک به تربیت، تأمین و پایداری نیروی انسانی متخصص موردنیاز، 10 درصد خالص کل وجوه حاصل از اجرای قانون هدفمندکردن یارانه‎ها علاوه بر اعتبارات بخش سلامت افزوده می‎شود.

در نهایت وظایف دولت در بخش درمان بر اساس ماده 34 قانون برنامه پنجم در مدت پنج سال اجرای این قانون رسیدن به اهداف زیر است:

- کاهش سهم هزینه‎های مستقیم مردم به حداکثر معادل 30 درصد هزینه‎های سلامت
- اختصاص 10 درصد خالص کل وجوه حاصل از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها به بخش سلامت علاوه بر اعتبارات این بخش

این دو شاخص، اهداف کمی ماده 34 است و علاوه بر این اهداف کیفی متعددی نیز در این ماده مورد تأکید قرار گرفته است.