مشاوره حقوقی - شماره 18

پرسش کننده : آقای پیمان

تاریخ پرسش : 9 خرداد 93

متن پرسش : با سلام
بنده و سه تن از دوستان در یکی از روستاهای همدان به اتهام حفاری غیر مجاز برای دست یابی به دفینه و حمل اسپری اشک آور دستگیر شدیم در حالی که یه سری وسایل کار در ماشین بود اعم از پتک, کلنگ و دریل که برای کارهای ساختمانی استفاده می کردیم. اسپری هم برای یکی از دوستان که دامپزشک است بود. اما حرف های ما را باور نکردن و قرار 40 میلیون تومانی برای هر کدام از ما تعیین کردند. حال سوال من این است که چه حکمی به ما می دهند.

پاسخ وکالت دات اینفو :

به استناد ماده 562 بخش تعزیرات و مجازات های بازدارنده قانون مجازات اسلامی مصوب 1375:

هرگونه حفاری و کاوش به قصد به دست آوردن اموال‌ تاریخی ـ فرهنگی ممنوع بوده و مرتکب به حبس از شش ماه تا سه‌سال و ضبط اشیای مکشوفه به نفع سازمان میراث فرهنگی کشور و آلات و ادوات حفاری به نفع دولت محکوم می‌شود. چنانچه‌حفاری در اماکن و محوطه‌های تاریخی که در فهرست آثار ملی به‌ ثبت رسیده است‌، یا در بقاع متبرکه و اماکن مذهبی صورت گیرد علاوه برضبط اشیای مکشوفه و آلات و ادوات حفاری‌، مرتکب به‌ حداکثر مجازات مقرر محکوم می‌شود.

تبصره ‌1 ـ هرکس اموال تاریخی ـ فرهنگی موضوع این ماده را حسب تصادف به دست آورد و طبق مقررات سازمان میراث فرهنگی‌ کشور نسبت به تحویل آن اقدام ننماید به ضبط اموال مکشوفه ‌محکوم می‌گردد.
تبصره ‌2 ـ خرید و فروش اموال تاریخی ـ فرهنگی حاصله ازحفاری غیرمجاز ممنوع است و خریدار و فروشنده علاوه بر ضبط‌ اموال فرهنگی مذکور، به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم‌ می‌شوند. هرگاه فروش اموال مذکور تحت هرعنوان از عناوین به‌طور مستقیم یا غیر مستقیم به اتباع خارجی صورت گیرد، مرتکب‌ به حداکثر مجازات مقرر محکوم می‌شود.

ماده 563 ـ هرکس به اراضی و تپه‌ها و اماکن تاریخی و مذهبی که‌ به ثبت آثار ملی رسیده و مالک خصوصی نداشته باشد تجاوز کند به شش ماه تا دو سال حبس محکوم می‌شود مشروط برآن که ‌سازمان میراث فرهنگی کشور قبلا حدود مشخصات این قبیل اماکن ‌و مناطق را در محل تعیین و علامتگذاری کرده باشد.

ماده 567 ـ در کلیه جرایم مذکور در این فصل‌، سازمان میراث‌ فرهنگی یا سایر دوایر دولتی برحسب مورد شاکی یا مدعی‌خصوصی محسوب می‌شود.

مطابق بند ت ماده 12 قانون مجازات قاچاق سلاح و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز مصوب سال1390 - صرف حمل و نگهداری اسپری گاز اشک آور و سایر گازهای بی حس کننده و بیهوش کننده دارای مجازات حبس شش ماه تا دو سال می باشد.

ماده 37 قانون مجازات اسلامی 92 - درصورت وجود يک يا چند جهت از جهات تخفيف، دادگاه مي‌تواند مجازات تعزيري را به نحوي كه به حال متهم مناسب‌تر باشد به‌شرح ذيل تقليل دهد يا تبديل كند:
الف- تقليل حبس به ميزان يك تا سه درجه
ب- تبديل مصادره اموال به جزاي نقدي درجه يك تا چهار
پ- تبديل انفصال دائم به انفصال موقت به ميزان پنج تا پانزده سال
ت- تقليل ساير مجازات‌هاي تعزيري به ميزان يك يا دو درجه از همان نوع يا انواع ديگر

ماده 38 قانون مجازات اسلامی 92 - جهات تخفيف عبارتند از:

الف- گذشت شاكي يا مدعي خصوصي

ب- همكاري مؤثر متهم در شناسايي شركا يا معاونان، تحصيل ادله يا كشف اموال و اشياء حاصله از جرم يا به كار رفته براي ارتكاب آن

پ- اوضاع و احوال خاص مؤثر در ارتكاب جرم، از قبيل رفتار يا گفتار تحريك‌‌‌آميز بزهديده يا وجود انگيزه شرافتمندانه در ارتكاب جرم

ت- اعلام متهم قبل از تعقيب يا اقرار مؤثر وي درحين تحقيق و رسيدگي

ث- ندامت، حسن سابقه و يا وضع خاص متهم از قبيل كهولت يا بيماري

ج- كوشش متهم به منظور تخفيف آثار جرم يا اقدام وي براي جبران زيان ناشي از آن

چ- خفيف بودن زيان وارده به بزه ديده يا نتايج زيانبار جرم

ح- مداخله ضعيف شريك يا معاون در وقوع جرم

تبصره 1- دادگاه مكلف است جهات تخفيف مجازات را در حكم خود قيد كند.
تبصره 2- هرگاه نظير جهات مندرج در اين ماده در مواد خاصي پيش بيني شده باشد، دادگاه نمي‌تواند به موجب همان جهات، مجازات را دوباره تخفيف دهد.

نتیجه گیری :

به دلیل ماهیت تعزیری جرم ارتکاب یافته, در صورتی که شما فاقد سابقه کیفری موثر باشید و جهات تخفیف مشمول حال شما گردد, مجازات های فوق الذکر, به مجازات های جایگزین حبس اعم از جزای نقدی و یا حبس تعلیقی و ... تبدیل و تقلیل می یابد.

با تفاسیر مزبور, قرار صادره توسط دادسرا, دلیلی بر محکومیت قطعی شما نمی باشد و حکم نهایی توسط قاضی محترم دادگاه صادر می گردد و پیشنهاد می گردد, در صورت وجود ادله و شواهد و احیاناً جواز حمل اسپری اشک آور, به یک وکیل دادگستری مراجعه نمائید تا حقی از حقوق مکتسبه شما در مقام دفاع از دعوا زایل نگردد.